Yıllarca kanser olmaya çalışmışız! Omleti sakın böyle pişirmeyin…

Yapımında kullanılan C8 yani perfloroalkil asitin kansere yol açması ve kadınlarda düşük riskini artırması sebebiyle artık teflon üretiminde kullanılmadığını aktaran uzmanlar, teflon tava ve tencerelerin üretiminde kullanılan kimyasal maddelerin bu tavalar ısındığında açığa çıkarak solunum ve ağız yoluyla sağlığı tehdit ettiğini belirtiyor.

Bileşenleri arasında bulunan sağlığa zararlı maddelerin ısı yoluyla açığa çıkıp özellikle de duman ürettiğinde büyük risk oluşturduğunu ifade eden uzmanlar bu dumanın asla solunmaması gerektiğini söylüyor.

Peki teflon tavalar nasıl kullanılmalı? Teflon tava kullanırken nelere dikkat edilmeli? Teflonun zararları nelerdir?

İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Müge Ensari Özay, kullanım kolaylığı nedeniyle yemek yapan insanların büyük çoğunluğunun tercihi olan ve neredeyse her mutfakta bulunan teflon tavalarla ilgili uyarılarda bulundu.

Teflon tavaları genellikle omlet ve kızartma yaparken yapışmaması için kullanıyoruz. Her ne kadar yıllardır üretilip pazarlanıyor ve tüketici tarafından yoğun olarak kullanılıyor olsa da teflon ürünlerin halen yeterince güvenli ürünler olmadıklarını ve sağlığa zararlı etkilerini araştırılmaya devam ettiğini belirten Doç. Dr. Müge Ensari Özay, “Teflon yapımında kullanılan PFOA (Perfloroalkil asit) olarak da bilinen C8 maddesinin kansere neden olduğu biliniyor. 2006 yılında EPA, PFOA’nın olası insan kanserojen sınıflandırmasında olduğunu doğruladı. Kanserin yanı sıra kadınlarda düşük riskini de artırdığını da söylemek mümkün” dedi.

Doç. Dr. Müge Ensari Özay “Teflon tavalar ile ilgili toplum sağlığına verdiği zararlardan ötürü açılmış davalar var.” diyerek şöyle devam etti: 

“Bu davalardan birinde 2005 yılında ABD Çevre Koruma Dairesi, teflon yapımının önemli bir bileşeni olan C8 olarak bilinen maddenin sağlık tehlikelerini onlarca yıldır örtbas ettiği için ilgili firmaya para cezası verdi.”

Teflon tavadan çıkan dumanın solunmaması gerektiğine dikkat çeken Özay, bu dumanın solunması sonrasında titreme, ateş, baş ağrısı ve vücut ağrıları gibi geçici grip benzeri semptomların ortaya çıkabileceğine dair de uyarılarda bulundu.

Özay, özellikle de yıpranmış, eskimiş ve çizilmiş teflonların kanserojen maddeleri daha çok açığa çıkardığını ifade ederek kullanımından kaçınılması gerektiğini sözlerine ekledi.

Teflonun esasında genel olarak güvenli ve kararlı bir bileşik olduğunu aktaran Doç. Dr. Müge Ensari Özay, “Bilimsel çalışmalarda teflonun aşırı ısınmasıyla ilgili riskler de incelendi. 260°C’nin üzerindeki sıcaklıklarda yapışmaz pişirme kaplarındaki teflon kaplamalar parçalanmaya başlayarak havaya toksik kimyasallar salar. Bu dumanların solunması polimer dumanı ateşi olarak bilinen geçici semptomlara yol açabilir.

Titreme, ateş, baş ağrısı ve vücut ağrıları gibi geçici grip benzeri semptomlar oluşturur. Başlangıç, maruziyetten 4-10 saat sonra ortaya çıkar ve durum genellikle 12-48 saat içinde düzelir. Bazı vaka çalışmaları, aşırı ısınmış teflona maruz kalmanın akciğer hasarı gibi yan etkileri olduğunu da bildiriyor.” şeklinde konuştu.

Doç. Dr. Müge Ensari Özay, teflondan vazgeçemeyenlere sağlıklarını korumak için önemli tavsiyelerde bulundu. Doç. Dr. Özay, teflon tava kullanırken dikkat edilecekleri şöyle sıraladı:

– Teflon ürünlerin yüzeyini çizebilecek çelik, metal ve sert mutfak eşyalarını kullanmaktan kesinlikle kaçınılmalı.

– Çizilmiş ve yıpranmış tavalar açığa çıkardıkları ‘kanserojen maddeler’ nedeniyle bir daha kullanılmamalı.

– Teflon tava ve tencerelerin kullanımında çizilmeyi önlemek için yemek yapmaya başlamadan önce az miktarda yağ kullanılmalı.

Yemek pişirirken aşırı ısınma sonucu ortaya çıkan gazların solunmaması için iyi bir havalandırma sağlanmalı.

– Teflon kaplar bakteri oluşumunu önlemek için her kullanımdan sonra iyice temizlenmeli.

– Yemek yapıldıktan sonra içinde bekletilmemeli ve yemeğin teflonla temas halinde olduğu süre en aza indirilmeli.